Ontwerp en beplanting

Planning

Plan 'werkdagen' en spreek af wie daarvoor wordt aangesproken en wie verantwoordelijk is voor de voorbereiding en organisatie.

Maak met de diverse partners de afspraken concreet. Wie kan werken uitvoeren of materialen schenken of aanbieden "voor een vriendenprijsje"? Stem de planning goed af met de 'pimpdagen'.

Maak voor de eventuele openstelling van het terrein concrete afspraken: voor wie?  Wanneer? Hoe?

Plan je grote ingrepen, vraag dan offertes op bij verschillende uitvoerders en aannemers. Leg eventueel jullie 'droom'-materiaal voor aan een tuinontwerper die er een technisch ontwerp en beplantingsplan van kan maken. Geef duidelijk door dat jullie zoveel mogelijk kansen willen bieden aan inheemse fauna en flora. Inheemse planten en dieren zijn  ter ondersteuning van de lessen. Een overzicht van ervaren (speel)groenontwerpers vind je op de website van Beter Buurtgroen en springzaad.be. Peil vooraf goed of de visie en ideeën van de ontwerper goed aansluiten bij jullie eigen visie. Zitten jullie op dezelfde golflengte?

Maak concrete afspraken over het beheer op lange termijn. Wie doet wat? Met welke frequentie? Betrek ook leerlingen bij het onderhoud en beheer (moestuintje, schooldieren, ...) en denk aan beurtrollen voor verantwoordelijkheden

Besteed voldoende aandacht aan de communicatie. Wie neemt foto's? Wie voedt sociale media? Wie zorgt op tijd voor nieuwsberichten in de schoolkrant of blog, flyers voor pimpdagen, ...?

Ontwerp

Maak een 'virtuele' wandeling langs inspirerende groene schoolspeelplaatsen in Vlaanderen en daarbuiten: groene_schoolspeelplaatsen.pdf.

Of laat je inspireren door de waaier aan beelden
op Pinterest: GRAS in Gent , Kris  of Pimp je Speelplaats .
 
Wat zijn de basiselementen voor een aantrekkelijke speelplek?
Stel deze vraag aan kinderen, en hun antwoorden komen neer op reliëf, water, aarde en zand, vuur. Lees hier  hoe je deze basiselementen kunt inbrengen.

Voor grote ingrepen: kies een ontwerper/aannemer met een doordacht, creatief en betaalbaar voorstel. Maak desgevallend een aanbestedings- en bouwvergunningsdossier op.

Voor kleinere ingrepen kan je eventueel ook zelf je schets uitwerken tot een goed uitgemeten ontwerp en een degelijk beplantingsplan. Ga daarvoor in jullie netwerk opzoek naar mensen met deskundigheid, die je kunnen helpen of adviseren: een tuinarchitect of tuinaanlegger, een natuurbeheerder, landschapsarchitect, aannemer grondwerken, mensen met uitgebreide plantenkennis, ... Tijdens de inspiratiedagen kan je hierover ook nog heel wat kennis opdoen.

Bespreek na de jurering met het team de reactie en tips van de jury. Neem deel aan  de doe-dag en laat je verder inspireren en enthousiasmeren. Ontmoet hier mensen die misschien al meer ervaring hebben met groene schoolspeelplaatsen.

Stel het definitief ontwerp voor en kijk of het eventueel bijgesteld moet worden. Maak een tijdsplanning en leg een datum vast waarop de make-over feestelijk van start gaat (b.v. op het einde van het schooljaar, na de examens/proeven).

Geef het definitieve ontwerp een prominente plaats op de ouderraad, de klassenraad, het schoolfeest, enzovoort.

Beplanting

Welke planten kies je voor de groene speelplaats?

Ga voor 'speelgroen' in plaats van 'kijkgroen'. Kies bomen en struiken die tegen een stootje kunnen, snel groeien, en zich lenen voor kampen bouwen en verstoppen. Ga voor planten die geuren, lekkere vruchten geven of prikkelen om ermee te spelen of te knutselen.
Breng de natuur binnen op de speelplaats. Kies voor inheemse planten, die ook wat te bieden hebben voor vogels, bijen, vlinders... De speelplaats wordt er zoveel boeiender door! Als je in de online Plantengids op www.plantvanhier.be je woonplaats ingeeft, dan krijg je een lijst van de inheemse boom- en struiksoorten, met foto's en informatie. En bovenal: zorg voor variatie. Een grijze betonkoer is saai, maar een immergroene vlakte van één soort bodembedekker is dat ook.

Kies voor snelle groeiers, robuuste bomen, klimbomen, soorten met lekker fruit of soorten die een diversiteit aan diertjes aantrekken.

Moeten er aanplantingen gebeuren, dan kan dat best op vorstvrije dagen in november of december. Organiseer een plantdag en maak er een feest van samen met leerlingen, ouders, buurt, ... Pimppartner BOS+ heeft zeer veel ervaring met het organiseren van plantdagen, technische planttips en leuke concepten die je kunnen helpen.

Plantkeuze

Hier vind je meer informatie om je te helpen met jouw keuze:

• Plantenzoeker van Velt
• MOS duurzame scholen, straffe scholen
• Ecoscholen Antwerpen
• Welke (boom)soorten kiezen?
• Soortenlijst giftige planten
• Soortenlijst inheemse bomen en struiken
• Weinig plaats voor bomen?
  Hier vind je plantideeën voor kleine speelplaatsen.

Welke functies kan beplanting vervullen?

Beplanting kan functies vervullen op een speelplek, zoals afschermen of structureren, maar kan bijvoorbeeld ook creatief spelmateriaal bieden.
Lees hier  meer.

Nog verder lezen?

• Lees dossiers uit 'Huiswerk' (Tijdschrift van het Centrum voor Jeugdtoerisme)
• Beplanting op jeugdterreinen
• Avontuurlijke speelruimte bij een jeugdverblijf
• Haal inspiratie bij Springzaad, www.springzaad.be  en  www.springzaad.nl

Hoe overbrug je de zomermaanden zonder zorg ?

Wat doe je voor en tijdens de vakantie?
Ontdek hier  hoe je jouw speelplaats zomergroen kan houden. 
Meer tips voor je moestuin in de zomer? www.landelijkegilden.be

Beheer en gebruik

Betrek de media, partners, grootouders, buurtbewoners bij de eerste 'steen-opbreking'.

Organiseer enkele 'werkdagen' (of klusdagen) en ga daarvoor op zoek naar helpende handen: leerlingen, ouders, grootouders, leerkrachten, buurtbewoners... Maak de werkdagen ruim bekend en maak er een niet te missen activiteit van (denk aan muziek, drankjes, hartelijke ontvangst van de helpende handen, maak foto's, en sluit het werk af met een gezellig kampvuurtje, bak worstjes, of trakteer iedereen op een bord spaghetti). Zorg voor een goede voorbereiding en het nodige materiaal (of vraag dat men zelf bv. een spade meebrengt) zodat iedereen ook effectief aan de slag kan.

Maak een fotoreportage (handig voor de schoolwebsite en in functie van het eindverslag).

De grote werken kan je in alle rust tijdens een vakantie uitvoeren. Bespreek wie wanneer  een kijkje gaat nemen en controle uitoefent. Bekijk of er pimpdagen georganiseerd kunnen worden (in de eerste week van juli bijvoorbeeld) voor meer betrokkenheid, een goede opvolging en om de factuur te drukken. Hoe meer jullie zelf samen met leerlingen, ouders, leerkrachten en anderen realiseren, hoe meer de nieuwe speelplaats ook écht iets van jullie zelf zal worden. Bovendien draag je ook meer zorg voor iets wat je zelf mee hebt opgebouwd.

'Geef kinderen planken en ze maken er een hut van, geef ze een hut en ze zullen er planken van maken'.

Breng verslag uit van de werkzaamheden via de sociale media. (#pimpjespeelplaats) .