Gedeelde ruimte is méér ruimte

Schoolspeelplaats, maar buiten de schooluren ook een plek voor ontmoeting, spel en opleiding, een groene oase in de buurt. De multifunctionele speelplaats is er voor en door verschillende partners.

Een kwaliteitsvolle en toekomstgerichte schoolspeelplaats is…
Indien mogelijk en wenselijk: open voor breed multifunctioneel gebruik.

Ruimte wordt steeds schaarser. Multifunctioneel en efficiënt gebruik van de buitenruimte op school, met oog voor behoeften van de omgeving, kan een grote meerwaarde bieden bijvoorbeeld als ontmoetingsplek voor de buurt of ruimte voor verenigingen. Publieke openstelling is niet overal mogelijk. Veel hangt af van de situatie, de draagkracht en de schaal.

Een groene schoolspeelplaats kan in een sterk verstedelijkte buurt een groene oase vormen, met positieve effecten voor de buurt. Dit effect wint aan belang bij actieve betrokkenheid bij de aanleg en het beheer.

Een doordachte inplanting van gebouwen, toegangen en buitenruimten is van cruciaal belang in functie van breed gebruik van de buitenruimte. Bij nieuwbouw en verbouwingen moet rekening gehouden worden met de kwaliteiten en functies van de buitenruimte.

Tips

Brede school: Onderzoek samenwerking met gemeente, verenigingen, buurtorganisaties, rusthuizen, bedrijven, instellingen of andere scholen voor aanleg, gebruik en beheer van de buitenruimten Dit kan een 'win win' betekenen.
Stel je de speelplaats (soms) open? Zorg dan voor een robuuste inrichting. Denk dan aan medefinanciering van aanleg, beheer en onderhoud door de gemeente of stad.
Denk ook aan eventuele 'no-go-zones' die eenvoudig kunnen worden afgesloten. Bvb. de moestuinzone.
Zoek uit of je in ruil voor openstelling ook beroep kan doen op een 'leenruimte' buiten de school. Bijvoorbeeld voor een moestuintje of als extra speelruimte.
Publieke openstelling vraagt vaak een extra inspanning voor onderhoud, netheid en veiligheidscontrole. Maak hiervoor een overeenkomst met de gemeente of stad.

Laat je inspireren:

In Brasschaat delen het Sint-Michielscollege en speelplein Kwik Kwak de speelplaats. Ze werken nauw samen voor visie, inrichting en onderhoud.
MOS-school het Atheneum MXM in Merksem werkt sinds 2012 voor het beheer van de schoolmoestuin samen met de buurt.
Buurtschool V-tex in Kortrijk is een school ZONDER eigen speelplaats, zij gaan spelen in het park. Dit vergt andere kijk op toezicht, veiligheid,
De provinciale tuinbouwschool Kortrijk wou een nieuwe richting 'dieren' maar had te weinig ruimte. Afspraken met het aanpalende rusthuis brachten de oplossing. De richting tuinaanleg realiseerde een rolstoelpad, plantenbakken op rolstoelhoogte en een overdekte zitplek. Ze doen ook het onderhoud. De senioren mogen vrij rondkijken in de serres en terreinen van de school, school en rusthuis organiseren samen opendeurdagen. Winst voor beide partners!
De Teunisbloem in Gent gaat met de kleuters elke ochtend naar buiten. Vlakbij de Bourgoyen heeft men een overdekte zitruimte (in een privé tuin): openluchtleren naar Scandinavisch model.
Meer inspirerende voorbeelden voor samen gebruik vind je op de website van Brede school.
AGIOn voerde een onderzoek uit naar de ruimtelijke vertaling van het concept Brede School. 'In Ruimte naar de Brede School, Onderzoek naar de ruimtelijke vertaling van een pedagogisch en maatschappelijk concept' kan je gratis downloaden.
Vlaamse Dienst Speelpleinwerk maakte een dossier rond 'samengebruik' van speelpleinwerk met scholen, jeugdwerk, openbare instellingen, bedrijven enzovoort. Eén op drie speelpleinen speelt trouwens op een schoolspeelplaats. (Vlaamse Dienst Speelpleinwerk, 2014)

Meer boeiende argumenten, nuttige tips en onze bronnen vind je hier.
De complete 'Toekomstvisie Schoolspeelplaatsen' lees je hier.