Van buiten leren
Tijdens vrij spel ontwikkelen kinderen allerlei vaardigheden en leren ze spontaan. Ook voor het formele leren biedt de speelplaats veel buitenkansen.Een kwaliteitsvolle en toekomstgerichte schoolspeelplaats is…
Een leeromgeving, een verruiming van het klaslokaal
Tijdens vrij spel oefenen en ontwikkelen kinderen spontaan allerlei noodzakelijke vaardigheden. Hun motoriek gaat er flink op vooruit. Ze ontdekken spontaan planten- en diersoorten, worden uitgedaagd om problemen op te lossen en ervaren de effecten van belangrijke fysische en biologische krachten en processen.
Hun creativiteit, zin voor ontdekken en experimenteren, samenspel en organisatietalent wordt op groene en gevarieerde speelplaatsen uitgedaagd en er zijn heel andere kansen tot ontmoeting dan binnen in de klas. Ze ontwikkelen er sterke sociale vaardigheden en - wie weet - vriendschappen voor het leven!
Kinderen die spelen in een natuurlijke en uitdagende omgeving, leren hun eigen grenzen kennen - wat kan ik en wat lukt me (nog) niet? - en bouwen de nodige 'risicocompetenties' op.
Zowel in basis- als secundair onderwijs zijn leerlingen gebaat bij een goed gebruik van groene buitenruimte voor lessen wiskunde, natuur/ biologie, leesoefeningen, muzische vakken of lichamelijke opvoeding enz. Een groene omgeving heeft bovendien een positief effect op de aandacht en de leerprestaties.
De schoolspeelplaats blijft in eerste instantie wel een plek om te spelen en te ontspannen.
Tips
- Een les 'komt beter binnen' wanneer leerlingen zien, voelen en ervaren: laat kinderen bijvoorbeeld rekenen met oppervlaktes door tegels te meten en te tellen of onderdelen van planten benoemen met 'echte planten'.
- Laat ze vrij spelen in een gevarieerde omgeving met los materiaal: echte ervaringen helpen om fenomenen te begrijpen. Door te zien, te maken, te beleven… is het later makkelijker om de verklaring te begrijpen (vb. het verdampen van water, het hefboomeffect om een zware steen op te heffen, ...).
- Voorzie voor buitenlessen een verzamelplek/zitarena. Kies voor gerecupereerde betondallen, grote blokken natuursteen, hout, eventueel ingebed in een speelheuvel, in de schaduw van een pergola of graszoden.
- Wat met veiligheid? Nodig de preventieadviseur of veiligheidsverantwoordelijke uit om van bij de eerste ideeën constructief mee te denken over een goed evenwicht tussen (aanvaardbare) risico's en veiligheid. Bij Speelom vzw kan je een gespecialiseerde opleiding volgen.
- Land Arttechnieken zijn een boeiende manier om met (kleine) kinderen in de natuur bezig te zijn, de ontwikkeling en creativiteit van de kinderen te stimuleren, te leren samenwerken enz.
Laat je inspireren:
- Het project 'De boom in' brengt kinderen terug in contact met bos en natuur in hun omgeving. Op de site vind je educatief materiaal voor 1e, 2e en 3e graad lager onderwijs.
- In De Vrije School in Heerlen (Zuid-Limburg, Nederland) willen kinderen bij regenweer naar buiten! Het natuurspeelplein wordt onder meer ook ingezet als verlengde van de leerstof en bij natuur gebonden jaarfeesten.
- Op speciale of feestelijke gelegenheden steken ze in de Heemtuin Hertog Karel de oven aan. De vuurkring en zelfgebouwde leemoven voor pizza's en broodjes zorgen voor heel wat gezelligheid, plezier, en intense buitenervaringen. Kinderen leren er dat je helemaal zelf voor iets lekkers kan zorgen: hout sprokkelen en vuur maken, graan oogsten en malen, deeg kneden en brood of pizza bakken.
Meer boeiende argumenten, nuttige tips en onze bronnen vind je hier.
De complete 'Toekomstvisie Schoolspeelplaatsen' lees je hier.